Binaya Sonradan Asansör Eklenebilir mi? | Kat Mülkiyeti Kanunu’na Göre Şartlar,

sergen · Ksm 08, 2025, 11:29 ÖÖ

Asansör Artık Lüks Değil, Bir İhtiyaç

Yaşlı, engelli veya küçük çocuklu sakinlerin bulunduğu apartmanlarda asansör artık konfor değil, zorunluluk haline geldi. Ancak mevcut binalarda asansör bulunmadığında sonradan eklenmesi hem teknik hem hukuki olarak hassas bir süreçtir.
Birçok yönetici ve malik, "Binaya sonradan asansör takılabilir mi, tüm dairelerin onayı şart mı, masrafı kim öder?" gibi sorular soruyor.
İşte bu yazı, bu sorulara Kat Mülkiyeti Kanunu ve Yargıtay kararları ışığında yanıt veriyor.

⚖️ 1. Hukuki Dayanak – Kat Mülkiyeti Kanunu Madde 19

Kat Mülkiyeti Kanunu (KMK) m.19 der ki:

"Kat maliklerinden biri, bütün kat maliklerinin oy birliği olmadıkça ana gayrimenkulün ortak yerlerinde inşaat, onarım veya tesis yaptıramaz."

Asansör, bina ortak alanına (merdiven boşluğu, duvar, kolon, sahanlık) müdahale ettiği için normal koşullarda tüm maliklerin oy birliği gereklidir.
Yani, tüm kat maliklerinin yazılı rızası olmadan asansör yaptırmak mümkün değildir.

Ancak modern yaşamda, özellikle yaşlı ve engellilerin bulunduğu binalarda bu hüküm "katı yorum" olmaktan çıkarılmıştır.
Yargıtay kararları artık "oy birliği değil, 4/5 çoğunluk yeterli olabilir" diyor.

🏛� 2. Oy Birliği mi, 4/5 Oy Çokluğu mu? (Yargıtay Kararları)
📌 Yargıtay 20. Hukuk Dairesi – 2019/3417 E., 2019/4721 K.

"Asansör yapılması, binada yaşayan yaşlı, hasta veya engellilerin ulaşımını kolaylaştırmaya yönelik zorunlu bir ihtiyaçtır. Bu nedenle 4/5 çoğunluk yeterlidir."

Bu emsal karar sayesinde artık:

Bina statiği elverişliyse,

4/5 oranında malik onayı alınmışsa,

Engelli, yaşlı veya hastalık gibi zorunlu nedenler varsa,
asansör eklenmesi mahkeme kararıyla da mümkün hale gelmiştir.

Yani 10 daireli bir apartmanda 8 malik "evet" derse, belediye ruhsatıyla asansör yapılabilir.

🧰 3. Teknik Şartlar – Proje, Ruhsat ve Mühendislik Onayı

Bir apartmana sonradan asansör eklenebilmesi için şu adımlar zorunludur:

Statik Proje İncelemesi:
Binanın kolon-kiriş sistemi incelenir. Asansör boşluğu açılacaksa taşıyıcı sistem zedelenmemelidir.

Mimari Tadilat Projesi:
Mimar tarafından çizilir ve mevcut projeye eklenir.

Belediye Onayı:
Tadilat ruhsatı alınmadan yapılan her işlem kaçak yapı sayılır.

Makine Mühendisleri Odası Kontrolü:
Asansörün teknik dosyası ve güvenlik sertifikaları (CE, TSE) onaylanır.

Yetkili Firma Seçimi:
Asansör sadece TSE belgeli ve A tipi muayene kuruluşu tarafından kontrol edilen firmalarca yapılmalıdır.

💰 4. Maliyet Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Asansör masrafına katılanlar: Karara "evet" diyen maliklerin oranına göre paylaşılır.

Katılmayanlar: Yargıtay'a göre masrafa dahil edilmez. Ancak sonradan asansörü kullanmak isterlerse, katkı payını sonradan ödemek zorundadırlar.

Kullanım payı: Genellikle dairelerin bulunduğu kata göre oranlanır (örneğin 1. kat az, 5. kat fazla öder).

Ortalama maliyetler (2025 itibarıyla):

Bina Tipi   Yaklaşık Asansör Bedeli   Kat Başına Ortalama Pay
4 Katlı   700.000 – 900.000 TL   175.000 – 225.000 TL
5 Katlı   900.000 – 1.200.000 TL   200.000 – 250.000 TL
6 Katlı+   1.200.000 – 1.600.000 TL   250.000 TL üzeri
📝 5. Yönetici ve Malikler İçin Adım Adım Süreç

1. Kat malikleri kuruluna yazılı gündemle çağrı yapılır.
2. Gündemde "Bina ortak alanına asansör yapılması" maddesi yer alır.
3. Oy oranı (4/5 veya oy birliği) tutanağa yazılır.
4. Onay sonrası mimari proje çizdirilir ve belediyeye başvurulur.
5. Ruhsat alınır, asansör firması seçilir.
6. Montaj tamamlandıktan sonra A tipi muayene kuruluşu kontrolü yapılır.
7. Asansör işletme ruhsatı alınır.

🚫 6. Oy Vermeyen Malik Ne Yapabilir?

Asansör yapılmasına karşı çıkan malik:

İnşaat başlamadan önce dava açabilir.

Ancak dava açmak, işlemi otomatik durdurmaz.

Mahkeme binada yaşayanların ihtiyacını ve çoğunluğu dikkate alır.

Genellikle "yaşlı/engelli gerekçesi" ağır basar ve dava reddedilir.

⚠️ 7. Yönetici İçin Yasal Uyarı

Yönetici, kat maliklerinin onayı olmadan:

Asansör yaptırırsa "yetki aşımı" sayılır.

Masraflar kendi sorumluluğunda kalır.

Mahkeme kararıyla "yıkım" veya "tazminat" kararı verilebilir.

Bu yüzden yöneticinin mutlaka karar defteri ve toplantı tutanaklarıyla hareket etmesi gerekir.

🧾 8. Özet Tablo – Hızlı Bilgi
Konu   Detay
Oy Oranı   Normalde oy birliği, engelli/yaşlı durumu varsa 4/5 çoğunluk
Belediye Ruhsatı   Zorunlu
Mühendis Onayı   Statik + Makine müh. gerekli
Maliyet Paylaşımı   Katılanlar öder, sonradan katılan fark öder
Firma Yetki   TSE belgeli, A tipi muayeneli olmalı
Hukuki Risk   Onaysız işlem "kaçak yapı" sayılır
🏢 Sonuç: Uygun Şartlarda Asansör Eklemek Mümkündür

Günümüzde özellikle 3 ve üzeri katlı binalarda asansörsüz yaşam artık sürdürülebilir değildir.
Kat maliklerinin çoğunluğu, mühendis onayı ve belediye ruhsatı ile mevcut binalara sonradan asansör eklenmesi tamamen mümkündür.
Hem yaşlı ve engelliler için yaşam kolaylığı sağlar hem de gayrimenkul değerini %15-25 oranında artırır.

YONETİCİM

Binaya Sonradan Asansör Eklenebilir mi? | Kat Mülkiyeti Kanunu’na Göre Şartlar,

sergen